ตายแล้วไปไหน ? ความตายเป็นเรื่องสากลโลก ไม่จำกัดเพศ วัย เผ่าพันธุ์ ความเชื่อ เชื้อชาติ ศาสนา ทุกๆสรรพชีวิตในสังสารวัฏล้วนตกอยู่ในสภาวธรรมและกฎแห่งกรรมเดียวกัน มีการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และแตกดับ วนเวียนไม่สิ้นสุด

แม้กายเนื้อจะแตกดับ แต่ดวงจิตยังคงเดินทางเปลี่ยนภพภูมิตามกรรมที่ได้กระทำไว้ จิตจะหยุดเดินทางก็ต่อเมื่อหมดสิ้นอาสวะกิเลสเข้าสู่พระนิพพานเท่านั้น เสบียงในการเดินทางของดวงจิตคือบุญและบาปที่ได้ก่อไว้ กระทำกรรมดีหรือกรรมชั่วย่อมมีปลายทางรองรับผลของกรรมนั้น ตายแล้วจึงไปตามกรรม ดังพุทธพจน์

ยัง กัมมัง กะริสสามิ กัลยาณัง วา ปาปะกัง วา ตัสสะ ทายาโทภะวิสสามิ

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงชีวิตหลังความตายไว้ดังนี้  "จิตเต อสังกิลิฏเฐ สุคติ ปาฏิกังขา" เมื่อจิตผ่องใสไม่เศร้าหมอง สุคติเป็นที่ไป "จิตเต สังกิลิฏเฐ ทุคติ ปาฏิกังขา" เมื่อจิตเศร้าหมองไม่ผ่องใส ทุคติเป็นที่ไป

ดังนั้นชีวิตจึงไม่ได้จบสิ้นสุดที่ลมหายใจเฮือกสุดท้าย แต่ทุกสรรพชีวิตตราบใดยังไม่ได้หมดสิ้นอาสวะกิเลสบรรลุมรรคผลนิพพาน ยังต้องเวียนว่ายตายเกิดในวัฏสงสาร จิตดวงเดิมนี้ยังคงต้องเดินทางไปสู่ภพภูมิในสองภพภูมิคือสุคติภูมิและหรือทุคติภูมิ  

การทำบุญอุทิศกุศลสู่ผู้วายชนม์เนื่องในวาระทำบุญครบ 7 วัน ทำบุญวาระ 50 วัน และทำบุญวาระ 100 วัน จึงมีความสำคัญมากต่อบุคคลที่เรารักและเคารพ เพราะจะเป็นกำลังเสบียงบุญให้ดวงจิตผู้วายชนม์สามารถเดินทางไปยังภพภูมิสุคติที่ดียิ่งๆขึ้นไป

ทำบุญ 7 วัน สัตมวาร คือ ช่วงที่กายละเอียดหลุดออกจากกายหยาบ ผู้ตายจะยังวนเวียนอยู่ในโลกมนุษย์ สำหรับกรณีผู้ที่ยังไม่ได้ไปมหานรก หมู่ญาติก็จะได้มีโอกาส 7 วันนั้น ทำบุญอุทิศไปให้ได้

ทำบุญ 100 วัน ศตมวาร คือ ช่วงที่ระหว่าง 50 ถึง 100 วัน คือ ช่วงพิพากษาและส่งไปเกิด เช่น ไปเกิดในมหานรก ไปยมโลก ไปเป็นมนุษย์ เป็นเปรต อสุรกาย สัตว์เดรัจฉาน หรือไปเป็นเทวดา เป็นต้น ทั้งสามช่วงนี้ คือ 7 วัน 50 วัน 100 วัน กายละเอียดจะยังรับบุญได้ นี่คือ หลักการส่วนใหญ่ แต่ก็ไม่ใช่ทั้งหมด (เว้นแต่ผู้กระทำบาปกรรมหนักที่จะดิ่งสู่ทุคติภูมิทันที) เพราะฉะนั้น ภายใน 7 วัน 50 วัน หรือ 100 วัน จึงจำเป็นต้องทำบุญต่างๆให้เต็มกำลัง แล้วอุทิศบุญนั้นๆไปให้ผู้วายชนม์

วิธีการทำบุญเพื่ออุทิศกุศลแด่ผู้วายชนม์ สามารถทำได้ทุกๆที่แม้กระทั่งที่บ้าน ด้วยการทำทาน รักษาศีล เจริญภาวนา สวดมนต์ และนั่งสมาธิ อุทิศผลบุญนั้นๆแด่ผู้วายชนม์ โดยเฉพาะในวาระ 7 วัน 50 วัน และ 100 วัน หลังเสียชีวิต (สามารถทำก่อน 7-50-100 วันก็ได้ เพื่อให้ได้รับบุญก่อน) ควรทำบุญใหญ่เช่น การบรรพชาอุปสมบท การถวายองค์พระ ตลอดทั้งนิมนต์คณะสงฆ์มายังบ้านที่ท่านเคยอยู่อาศัย เพื่อสวดพุทธมนต์ธรรมนิยาม ถวายมตกภัตและทอดผ้าบังสุกุล อุทิศกุศลไปยังผู้วายชนม์

    

1. วาระครบ 7 วัน "ทำบุญสัตมวาร" สามารถกระทำได้ระหว่างการตั้งสวดอภิธรรม

   

 

ข้อพึงพิจารณาการทำบุญให้ผู้ตาย 

 

   

1.ทำไม ต้องทำบุญในวาระ 7, 50, 100 วัน?

เพราะบุญเป็นเครื่องอุปถัมภ์ บุญเป็นเสบียง บุญคือความสุข บุญคือความสว่าง บุญเป็นหนทางสู่ปัญญาให้พ้นทุกข์ที่ทุกๆสรรพชีวิตปรารถนาในทุกๆช่วงช่วงของชีวิต

2.ทำอะไร ให้ผู้วายชนม์ระหว่าง 100 วัน?

โดยทั่วไปเรื่องที่คนตายเป็นห่วงมีอยู่ 3 เรื่องหลักๆ คือครอบครัว การงาน ทรัพย์สมบัติ จึงควรช่วยคลายกังวลใจเรื่องต่างๆเหล่านี้ รวมทั้งเป็นธุระจัดงานพิธีงานทำบุญสวดอภิธรรม งานทำบุญ 7 วัน 50 วัน 100 วัน ให้ท่านอย่างถูกต้องครบถ้วนด้วยความรักและเคารพ

หลักสำคัญของการทำบุญไม่ได้ขึ้นกับ "มากเท่าไร” แต่ต้องรู้ธรรมว่า “ทำอย่างไร” เงินซื้อบุญกุศลไม่ได้ ซื้อสวรรค์วิมานไม่ได้ บุญต้องมาจากกุศลเจตนา เงินเป็นเพียงเครื่องมือส่วนหนึ่งเท่านั้น แต่ความรู้ทางธรรมต่างหากที่เป็นต้นทางที่นำปัจจัยไปสร้างกุศลเพื่ออุทิศต่อผู้ตาย

4.ทำเมื่อไร นับวัน 7, 50, 100 วัน ที่ถูกต้อง ?

ให้นับวันที่สิ้นลมปราณ(หมดลมหายใจ)เป็นวันที่หนึ่ง และนับต่อเนื่องเจ็ดวันเพื่อทำบุญสัตมวาร นับต่อเนื่องจากวันที่หนึ่งครบห้าสิบวันเพื่อทำบุญปัญญาสมวาร และนับต่อเนื่องจากวันที่หนึ่งครบหนึ่งร้อยวันเพื่อทำบุญศตมวาร โดยไม่ต้องมีการบวกลบตัวเลขใดๆเช่นจำนวนลูก เพราะจะทำให้ผิดเพี้ยนผิดความหมายและเสียโอกาสกับวันเวลาที่ล่วงเลยในการทำบุญให้ผู้ตาย

แต่โบราณกาลมาการจัดงานศพกระทำที่บ้าน โดยนิมนต์คณะสงฆ์มาสวดอภิธรรมที่บ้านผู้วายชนม์ เพราะบ้านคือสถานที่ผู้ตายผูกพัน ดังนั้นแม้จะเสียชีวิตที่โรงพยาบาล เผาที่เมรุ ลอยอังคารที่ทะเล บรรจุอัฐิที่กำแพงวัด ฯลฯ กายละเอียดผู้วายชนม์จะย้อนกลับมาที่บ้านเสมอ การจัดงานทำบุญที่บ้านจึงเป็นสถานที่ผู้ตายคุ้นเคย กายละเอียดสามารถอยู่รับบุญได้และลาครอบครัวที่รักก่อนเดินทางสู่ภพภูมิใหม่ หลักคิดเรื่องสถานที่จึงไม่ใช่ยึดเอาความสะดวกของคนเป็นเช่นบ้านแคบ บ้านเก่า บ้านรก บ้านไกล แต่ควรใส่ใจผู้ตายมากกว่าคนเป็นญาติพี่น้อง เพราะไม่ว่าบ้านจะมีสภาพเช่นไร บ้านคือสถานที่ผู้ตายมีจิตผูกพันมากที่สุดกว่าที่ใดๆ

1.บุญต้นทุน คือบุญกุศล คุณความดีต่างๆที่ดำรงตนในขณะมีชีวิตอยู่ เช่น การทำทาน รักษาศีล เจริญภาวนาปฏิบัติธรรม ความกตัญญูกตเวที ความซื่อสัตย์ ความเคารพประพฤติธรรม มีสัมมาทิฏฐิ เป็นต้น บุญกุศลเหล่านี้จะเป็นบุญกุศลติดตัว ดังเงาติดตามตัว โจรผู้ร้ายจะมาฉกชิงปล้นนำไปก็ไม่ได้ เพราะเป็นอริยะสมบัติที่ไม่เสื่อมสลาย

2.บุญสมทบ คือบุญกุศลที่บุคคลอื่นอุทิศส่งให้ผู้วายชนม์เมื่อละโลกเสียชีวิตแล้ว เช่น การทำบุญใส่บาตร การถวายสังฆทาน การบวชอุทิศ การถวายผ้าบังสุกุลอุทิศ การปฏิบัติธรรมต่างๆแล้วอุทิศกุศลให้ผู้วายชนม์ เป็นต้น โดยเมื่อผู้วายชนม์ได้รับรู้และอนุโมทนาบุญแล้ว ก็พลันให้วิญญาณกายละเอียดสุขสว่างคลายทุกข์ทวีสุข

  

หากในวันมีชีวิตอยู่หมั่นขยันทำมาหากิน รู้จักอดออม รู้จักใช้ทรัพย์ ย่อมไม่ต้องรอคอยให้ผู้คนหยิบยื่นทรัพย์ให้ เพราะตนก็สามารถมีทรัพย์ด้วยน้ำพักน้ำแรงได้ด้วยตนเอง แต่ถ้าหากเกียจคร้านไม่ทำงาน ล้างผลาญใช้แต่ทรัพย์ คงไม่มีใครกล้าให้ความช่วยเหลือได้ตลอด

ฉันใดก็ฉันนั้น หากในวันมีชีวิตอยู่ หมั่นสร้างบุญกุศลด้วยตนเอง บุญย่อมเป็นที่พึ่งทั้งโลกนี้และโลกหน้าได้ แต่ถ้าหากใช้ชีวิตด้วยประมาทเผาผลาญทรัพย์และวันเวลาไปกับอบายมุขเพิกเฉยที่จะทำความดี เมื่อละโลกไปย่อมไม่มีบุญกุศลติดตัว จำต้องรอคอยบุญกุศลจากหมู่ญาติด้วยความหวังอันริบหรี่

ความตายเป็นสิ่งเที่ยงแท้ที่สุด จะรวยหรือจน ทุกเพศทุกวัย ทุกอาชีพ ทุกการศึกษา ทุกชาติตระกูล ทุกตำแหน่งหน้าที่การงาน จึงควรเป็นผู้ไม่ประมาทหาความรู้ตอนมีชีวิตอยู่ ว่าจะใช้ชีวิตในโลกนี้และโลกหน้าได้อย่างมีคุณค่าอย่างไร

ไม่มีบังเอิญเกิดเป็นพระราชา เศรษฐี ชาติตระกูลสูง ปัญญาดี มีอายุยืนยาว ไม่ใช่โชคร้ายเกิดเป็นยาจก ชาติตระกูลต่ำ โรคภัยเบียดเบียน ด้อยปัญญา หรืออายุขัยสั้น ทุกอย่างล้วนเกิดจากกรรมดีและชั่ว สัตว์โลกมีกรรมเป็นเครื่องกำเนิด มีกรรมเป็นเผ่าพันธุ์ ดีหรือชั่วก็ตาม จะต้องเป็นผู้รับผลของกรรมนั้น แม้พระสัมมาสัมพุทธเจ้าพระอริยเจ้าทั้งหลายก็หนีไม่พ้นกรรม

เราท่านทั้งหลายจึงควรสั่งสมบุญสร้างบารมี ทำความดีทั้งปวงในวันที่มีชีวิต อย่าประมาทในวัย ฐานะ การศึกษา ชาติตระกูล เพราะเมื่อตายจากย่อมไม่สามารถนำทรัพย์สินยศถาบรรดาศักดิ์ไปได้ สิ่งเดียวที่จะติดตัวได้คือบุญและบาปที่ได้กระทำไว้เท่านั้น

อย่าได้ไปฝากความหวังให้คนเบื้องหลังทำบุญอุทิศบุญให้เลย จงทำด้วยตนเองตั้งแต่วันนี้ วันหน้าจะได้ไม่ต้องน้อยใจ เสียใจ ผิดหวัง สิ้นหวัง ว้าเหว่ใจ ว่าทำไมคนที่เคยบอกว่ารักไม่ทำบุญให้ตน

คุณค่างานทำบุญอุทิศกุศล 50 วัน 100 วัน

งานทำบุญอุทิศกุศลวาระ 50 วัน (ปัญญาสมวาร) และทำบุญ 100 วัน (ศตมวาร) ไม่เหมือนงานทำบุญบ้านหรือทำบุญห้างร้าน ในทางศาสนพิธีจำกัดความว่าเป็นงานอวมงคล  การทำบุญเนื่องในงานอวมงคล ได้แก่ งานทำบุญซึ่งปรารภเหตุที่ไม่เป็นมงคล เช่น ปรารภการตายของบิดามารดา ครอบครัว หรือญาติมิตร เป็นต้น ทำบุญในงานฌาปนกิจบ้าง 7 วัน 50 วัน 100 วันบ้าง ทำบุญเนื่องในวันคล้ายวันตายบ้าง เพื่อให้เหตุร้ายกลายเป็นดี เพื่อเป็นเครื่องบรรเทาความเศร้าโศก 

การทำบุญในกรณีเช่นนี้ มีรายละเอียดศาสนพิธีนิยมที่แตกต่างกับทำบุญมงคล การสวดมนต์ในงานอวมงคล ไม่ล้อมสายสิญจน์ ไม่ต้องตักบาตร ไม่ตั้งหม้อน้ำมนต์ ไม่พรมน้ำมนต์ ไม่เจิม ไม่ต้องล้อมด้ายสายสิญจน์พระพุทธรูปที่โต๊ะหมู่บูชา คงใช้แต่ผ้าภูษาโยง เรียกว่าสายโยง คือโยงจากฝาหีบทางด้านศีรษะศพมาวางไว้บนพานใกล้โต๊ะหมู่บูชา หรือโยงจากภาพ/รายชื่อผู้วายชนม์ มายังพระภิกษุผู้เป็นประธานสงฆ์ในการประกอบศาสนพิธี

เดชะบุญจัดงานทำบุญด้วยหลักธรรม ด้วยความรู้หลักศาสนพิธีที่ถูกต้องจากพระเถระผู้เป็นครูบาอาจารย์ทรงธรรม จัดด้วยความเคารพต่อผู้วายชนม์และครอบครัวผู้วายชนม์ โดยผู้ชำนาญการพิเศษที่สามารถสื่อสารความหมายและความรู้เรื่องชีวิตหลังความตายต่อครอบครัวและผู้ร่วมงาน ให้เป็นงานทรงคุณค่าความทรงจำต่อผู้วายชนม์ให้เป็นผู้มี ”มรณะสติ” เป็นผู้ไม่ประมาทในการทำบุญกุศลความดีในขณะมีชีวิตอยู่ และเป็นผู้มีความกตัญญูคือรู้คุณ และกตเวทีคือตอบแทนคุณ ต่อผู้มีอุปการคุณบรรพชน บุพการี ครูบาอาจารย์ เป็นต้น

คุณค่างานทำบุญที่เดชะบุญจัดจึงมิได้เป็นเพียงประเพณีที่ทำตามๆกันโดยไม่รู้คุณค่าและความหมาย แต่เป็นการดำเนินการจัดเพื่อส่งบุญกุศลเป็นบุญสมทบผนวกรวมกับบุญต้นทุนที่ผู้วายชนม์ได้กระทำด้วยตนเองเมื่อครามีชีวิตอยู่ รวมทั้งการปลูกจิตสำนึกมรณสติให้สร้างสรรค์ความดีในวันมีชีวิตด้วยความไม่ประมาท เพราะความตายเป็นเพียงอีกจุดเริ่มต้นการเดินทางใหม่ของจิต ที่ครอบครัวสามารถหนุนนำบุญเป็นเสบียงเครื่องเดินทางสู่สุคติแด่ผู้วายชนม์ได้.

สอบถามการจัดงานทำบุญด้วยปัญญาและสัมมาทิฎฐิได้ 24 ชั่วโมง

ความเชื่อ แตกต่างกับ ความจริงอย่างไร

ความเชื่อ เป็นส่วนเฉพาะบุคคล หรือกลุ่มบุคคลจำนวนมาก อาจเป็นเรื่องจริงหรือไม่จริงก็ได้

แต่ความจริง เป็นสิ่งที่แม้ไม่เชื่อก็ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงใดๆได้ เป็นความจริงเช่นนั้นเสมอ

เดชะบุญ ขอนำความเชื่อที่ได้ประสบพบเห็นและได้ยินเกี่ยวกับ “ความตาย” ได้เปรียบกับข้อเท็จจริงที่ปรากฏในพระธรรมคำสอนพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ได้สั่งสมบำเพ็ญเพียร 4 อสงไขยกับหนึ่งแสนมหากัปตรัสรู้สัมมาสัมโพธิญาณ  เพื่อให้ผู้อ่านได้พิจารณาด้วยสติปัญญาประดับเป็นความรู้และกระทำได้อย่างถูกต้องทั้งต่อตนในวันที่ยังมีลมหายใจ และต่อบุคคลผู้เป็นที่รักที่ละโลกแล้ว

ความเชื่อ เกิดหนเดียวตายหนเดียว ชาติที่แล้วไม่มี ชาติหน้าไม่มี ตายแล้วสูญ

ความจริง ทุกสรรพชีวิตในวัฏสงสารล้วนต่างต้องเวียนว่ายตายเกิด ตายแล้วไม่สูญ มีภพภูมิรองรับกรรม พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสสอนเรื่องสัมมาทิฏฐิ 10 ประการ ดังนี้

1. ทานที่ให้แล้วมีผลจริง

2. ยัญที่ทำแล้วมีผลจริง (การสงเคราะห์กันมีผล)

4. วิบากแห่งกรรมดีกรรมชั่วมีผลจริง

5. โลกนี้มีจริง

6. โลกหน้ามีจริง

7. มารดามีคุณจริง

8. บิดามีคุณจริง

10. พระอรหันต์ผู้ สามารถรู้แจ้งโลกนี้โลกหน้ามีอยู่จริง